الواضحة فی تفسیر الفاتحهالواضحة فی تفسیر الفاتحة اثـر ملا محمد معین الدین (م ۹۰۷ ق) فرزند شرف الدین محمد هروی فراهی معروف به ملا مسکین یا معین مسکین که در هرات و کنار بقعه خواجه عبداللّه انصاری جنب برادرش نظام الدین محمد به خاک سپرده شده است. ۱ - معرفی اجمالی تفسیرتفسیر مورد بحث در بیان و تفسیر سوره الحمد و به فارسی است. امروزه نسخه‌های متعدد از این تفسیر در دست است. از جمله نسخه‌ای در کتابخانه جعفریه در مدرسه هندی کربلا. ۲ - تألیفات دیگر مؤلفبـرای مـلا مـعین مسکین اثرات دیگری ذکر کرده‌اند: ۱) بحرالدرر، در چند جلد به زبان فارسی و عربی. آنرا در شهر مزار شریف تالیف کرده و آیه یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا را در حـق مـولا امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) می‌داند و می‌گوید: به سنان ملک دنیا گرفت و به سه نان ملک عقبی گرفت مسکین تو، که نه سنان داری نه سه نان. ۲) احسن القصص، که در تفسیر و شرح آیات سوره یوسف است و در ۱۲۷۸ ق در تهران چاپ سنگی و در ۱۳۰۹ ق در لـکنهو که آن را چاپ نقره کار گویند و بهترین تصحیح آن به کوشش دکتر سیدجعفر سجادی از سوی دانشگاه تهران و سپس مؤسسه امیرکبیر منتشر شده است. ۳) حـدائق الـحـقـایـق فی کشف اسرار الدقائق، این کتاب در چند جلد به زبان فارسی و به شیوه عرفانی و با استناد به اشعار مؤلف و دیگران تدوین گردیده است. نـسـخـه‌های متعددی از این تفسیر در کتابخانه‌ها موجود است از جمله در کتابخانه آستان قدس رضوی (شماره‌های ۱۵۱۶ و ۹۸۴۳) و در کتابخانه آیت اللّه مرعشی. این کتاب با پیش گفتار دکتر سید جعفر سجادی و توسط دانشگاه تهران طبع و منتشر گردیده است. [۳]
خواندامیر، غیاث الدین، تاریخ حبیب السیر، ج۴، ص۳۴۰.
[۵]
حسینی، اصیل‌الدین، مزارات هـرات، ج۲، ص۱۱۴.
[۶]
الحلو، عامر، معجم الدراسات القرآنیة، ص۳۱۵.
[۷]
مشار، خانبابا، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ج۶، ص۲۶۱.
[۸]
منزوی، احمد، فهرست نسخه‌های خطی فارسی، ج۱، ص۶۷.
[۹]
شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۱۳۴.
۳ - پانویس
۴ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن دهم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱. |